12-13 / 64
12 Sámen 1/2014
Sámen 1/2014
13
Gåktu lij Vájsáluovta bájkke ållu álgon
Muhtem sáme juohkusa gudi sujttijin boahttsujt,
guododin ælojdisáMuorjega ja Njetjaváre birrusijn.
Dajn bájkijn årudin aj bånndura. Dåppet sij jåhtin
Stuorjuleva jávrij badjel vuostak dajda duobddá
gijda ma li Sáltoluovta, Tjieŋalluovta ja Bietsávre
birrusijn. Danna guohtun boahttsu gidájt gå lij
njoallomájgge.
Gasskagiesse bálij de sij jåhtin alás Guhkesvák
kev Áhká bájkijda. Dassta sij vuojadin ælojt ras
tá Vuojatænov Vájsáluovta bælláj. Vuojatæno njál
mudagán Boalnavuoldan ja lulusjbielen Sváltjájågå
njálmudagá lidjin siján årromsaje gudi lidjin Guol
joga, Duoljá, Ájra ja Oastoga. Muhtema sijájs årudin
Gertrude Hanes Kuhmunen
Vájssá gitta jage 1925 rádjáj
Åvddåbáhko
Jahketjuode 1800 ålluj ja jahketjuode 1900 ál
gon dáhpáduvájviehka ednak mij garrasijt duoh
taj ællosámijt gen sijda lidjin Gárásavvuna báj
kijn. Politihkkalasj váttesvuoda sjaddin Nuortta-Europan gånnå Vuona rijkka lij siegen. Gå Vuona
rijkka sjattaj iejsrádálasj jagen 1905, de dat ij lim
åvvå buorre Gárásavvuna ællosámijda ma Svie
rigin rájaduvvin oarjás. Vájsáluokta sjattaj dagu
guovdásj bájkke gåsi Svieriga stáhtta rajadij sámijt
nuorttas juska ællim sijá boahttsujda guohtomsa
je. Ieme årro Vájsáluovta birrusin lidjin julevsáme
gielaga Jåhkåmåhke suohkanin, valla sij rájaduvvin
ådåboahttij åvdås oarjebuj. Stáhta ulmusj lij sáme
sunnde (lappfogden) gut ij jerudallam gå má sá
me vuosstálasstin. Julevsáme gielagij lunna bátsij
vuosstemiella dagu tjuogga vájmoj sinna, nav gåk
tu sij ietja mujtudallin – ja mij ij vilá le gáhtum, jus
åvvå gáhtu.
dajnbájkijngætjo giesijt. Muhtema vas
jåhtinbajás Gutjávrráj ja várijda ma li al
lelin lahka rijkarájá.
Duobddága ma li Vájsáluovta, Æno
njálme, Sáluhávre ja rijkarájá gaskan ja
duodden Gájssemierro, lidjin Guoljogij
ja Duoljáj værroduobddága gitta gass
ko jahketjuode 1800. Nils Erik Guoljok
mujtudaláj suv máhtaráddja Nijllá Guol
jok æjgguj viehka stuorra bájkev Vájsá
luovtas bajás. Sån æjgguj duola dagu Sti
bogav, Bajkatjav, Siebirbuoldav. Duoljága
æjggujin Nuortta-Vájsáv mij lij Stiboga ja
Gájssemiero gaskan.
Gåvvididdje: Sven Sundius
Vájságij låvddagoaden Skuollávaldan 1944.