SÁMIS Nr. 15

3 / 60

Sámis 15/2014 3
Dearvvuođat doaimmahusas!
Teknihkalaš sivaid geažil dát nummir ii válbmanan ovdal geasseluomu,
nugo lei jurdda. Doaivut goit ahte fáttát eai dan dihtii leat boarásmuvvan,
ja ahte lohkkit gávdnet berostahtti áššiid bláđis. Nugo dábálaččat, mii fál-
lat iešguđetlágan lohkosiid, sihke áigeguovdilis ja kulturhistorjjálaš ságaid.
Sápmelaččaid sajádat riikkaidgaskasaš álgoálbmotpolitihkas lea oahpes
ášši, mii dán nummiris guoskkahuvvo Ovttastahtton Našuvnnaid ságain
sihke New Yorkas ja Genevas. Álgoálbmot-politihka váldodoaibma lea
váfistit vuoigatvuođaid vai mii beassat ovddidit ja fievrridit min iežamet
gielaid ja kultuvrraid viidásebbo boahtteáigái. Daid kultuvrraid dáiddalaš
sisdoallu lea maid fáddá mii giehtadallo dán Sámisis. Min historjjálaš
geahčastat guoská dán vuoro hástalusaide maiguin bismmarovvá Marg­
rethe Wiig deaividii go dáhtui ráhkadit sierra ábesa sáme mánáid várás.
Son gohččojuvvui čoahkkimii Osloi gos ee. oaččui dieđu rievdadit ovtta
gova maid dáža eiseváldit atne áittan go dat ovttastahtii norgga- ja suo-
mabeale Sámieatnama.
Mannan jagi mii almmuheimmet vuosttas nummira min máttasámegiel
Sámisis, ja dán jagi mielde gis ilbmá vuosttas julevsáme bláđđi. Ruhta­
deami lea erenoamážit sihkarastán Sámi fágalaš girječálliid ja jorgalead­
djiid servi (SFS). Mii leat ain vuorddašeamen ahte Sámediggi ge fuomáša
dan mearkkašumi mii lea das ahte iešguhte sámegiella oažžu sierra bláđi
– ii ge dušše oasáža – man sáhttá geavahit sihke áiggegolu-logusin ja oah-
paheme oktavuođas.
Mii leat gal veaháš hirpmástuvvan Sámedikki vuoruheames go vaikko
sihke áddet ja doarjut áigumušaid lasihit sámegiel lohkkiid nuppigiel-
rahčamušaid bokte, de orru gal imaš politihkka mii vuoruha eret eatnigiel-
doarjaga. Go dan mii diehtit ahte jus eatnigiel hálliid ja geavaheaddjiid
lohku njiedjá, de dan váikkuhus gillii lea áiggi vuollái sihke heajut sát-
ne-ja dajaldatriggodat, ja erenoamážit dan vuohttá majoritehta gielaid
báidnima bokte giellastruktuvrra ja cealkkaráhkadeami hárrái. Imaštat gal
maiddá daid jienaid geat moitet ahte Sámisis leat uhccán čállit, almmá
fálakeahttá iežaset čállosiid bláđđái. Dakkár moaitin gártá loahpa-loah-
pas dáruiduhttima reaŋgan ja biigán, go dat ii ovddit ii ge buorit dili, dat
dušše viggá njeaidit daid áŋgiruššiid geat duođaid rahčet giela beale. Mii
doivvošeimmet ahte farga lávkešeimmet lávkki viidásebbo retoralaš doar-
jumis ávkkálaš doaibmabijuide sámegiela eatnigiel dimenšuvnna hárrái.
John T. Solbakk ja Harald Gaski
SÁMIS Nr. 15
Borgemánnu 2014
Sámi čálakultuvrralaš áigečála,
man ČálliidLágádus almmuha
Sámi fágagirjjálaš čálliid- ja jorga­
leaddjiidsearvvi ovddas.
ISSN 0809-7410
Doaimmahus
Harald Gaski ja John T. Solbakk
Ruhtadeaddjit
Norgga Sámediggi, ČálliidLágádus
vuođđudus ja SFS Sámi fágagirjjálaš
foanda.
Sámis artihkkaliid ja govaid ii oaččo
almmuheaddji, čálli dahje govvi-
deaddji lobihaga máŋget.
Gráfalaš bargu
Studio Borga, Ohcejohka
Olggošgovva Siri Broch Johansen
Deaddilan Waasa Graphics Oy, Vaasa
SFS
Sámi fágagirjjálaš čálliid- ja
jorgaleaddjiid searvvi stivra
Ovdaolmmoš Lill Tove Fredriksen
Grøholtvn. 5, 9010 Tromsa
Stivralahttu Seija Guttorm
9730 Kárášjohka
Stivralahttu Trond Are Anti
Buolbmát, 9845 Deatnu
Sadjásaččat
Elisabeth Utsi Gaup
9520 Guovdageaidnu
Elen Ragnhild Sara
9730 Kárášjohka
John Henrik Eira
9730 Kárášjohka
Čállingoddi
Jođiheaddji Svein Nordsletta
Fitnodatgeaidnu 13, Pb 140,
NO-9735 Kárášjohka
Tel. +47 78 46 83 30,
+47 416 45 751
Faksa +47 78 46 83 29
E-poasta:
Sámis lea nuvttá. Dán sáhttá maid
diŋgot almmuheaddji neahttagirje­
gávppis
Sámis artihkkaliid sáhttá maiddái
lohkat dás: