Sámis 27-28

30 Sámis 27–28/2018 Dát dialoga čájeha mo Káhtarin dáhttu Heaikka fitnat iežas vielja luhtte, gii dieđášii vel eanet Heargenjár-Lás­ se birra: – Nu ahte jos finašit ieš Stálonjárggas de fidnešit doppe vel ollu lasi dieđuid, dajai Káhtarin ja leikii Heikii káfe. – Fitnat gal measta seađášii. – Sihkkarit gánnetivčče. – Na gánnetivčče várra. – Sáhtášeimme fitnat ovttas, bivde Nillá sáhttui. – Ii datge leat munnuidda veadjemeahttun, árvalii Heaika ja juhkagođii káfe. (Vest 2002: 223.) Lea dás viehka čielggas ahte Heaika ii leat šat nu áŋgir go Káhtarin dán mátkki hárrái. Heaika diehtá man áŋgir Káhtarin lea, ii ge háliit njuolgga dadjat ahte son dál eahpida ahte sáhttá go obanassiige gárvet dán girjji. Nuppi bealde dialoga čájeha ahte Heaika vuos geahččala beasadit , nu ahte dárbbašivčče mátkkoštit: ”– Fitnat gal measta seađášii”, ”– Ii datge leat munnuid­ da veadjemeahttun”. Nuppi bealde Heaika maid viggá muitalit Káhtariidnii ahte son ii leat šat nu áŋgir dáin­ na prošeavttain, go garvvaša: ”– Na gánnetivčče vár­ ra”. Go Heaika garvvaša , de son čájeha Káhtariidnii ah­ te son eahpida. Kondišunála hápmi ”gánnetivčče”, ja vel ”gánnetivčče várra”, čájehit man fiidnát Heaika viggá dán dadjat nissonii, amas su soardit ja garvin dihte kon­ flivttaid suinna. Vaikko mo de viggá Heaika kommuni­ seret dán Káhtariidnii, de nisu ii dohppe seaktái. Káhta­ rin gullá sámi servodahkii, ja galggašii máhttit ”lohkat” Heaikka dieđu, muhto sus leat iežas sivat áŋgiruššat Heaikka čállima, vai ieš oažžu iežas nama girjái. Veahk­ kin dán dulkomii oažžu lohkki teakstaoasis mii boahtá ovdal dialoga, go dat čájeha maid Heaika duođaid jurd­ daša ja mo son eahpida: Son lei juo eahpidišgoahtán gánnehiigo guoradiš­ goahtit Heargenjár-Lásse mohkkás eallinbálgá, lei­ go oppalohkái jierbmájit jurddašuvvon loaktit se­ araid diekkár eahpesihkkaris fidnui, go sus lei ollu dehálutge bargu, mii lei datge sakka gaskan. (Vest 2002: 223) Goalmmátpersovdna-muitaleaddji bokte govviduvvo­ jit dás Heaikka jurdagat, siskkáldas perspektiivvas, ja cealkka muitala juo ovddalgihtii manne Heaika dadjá dan maid dadjá dialogas ja mo son geahččala geavahit beasadeami ja garvvašeami ságastallamis. ”VERDDE DUŠŠE, II USTIT.” Muhtimin Heaika maid gártá geavahit iežas gulahal­ landáidduid birgehallat dábálaš árgabeaihástalusaiguin, ja das ge garvit váttis gažaldagain. Dan son čájeha ovt­ ta ságastallamis kránnjánissoniin Siriin. Dát dáhpáhu­ vvá dialogas maŋŋil go Heaikka vilbeali Issáha skihpár Erke lea heavvanan. Heaika dovddai albmá, go son fitná moddii Issáha mielde Heaikka luhtte, speallamin ja juh­ kamin. Heaika ieš ii juga alkohola muhto son diktá Is­ sáha muhtimin fitnat iežas skihpáriiguin. Maŋŋil go Er­ ke duššá, Heaika mearrida ahte son ii vuolgge hávdádus”Verdde dušše, ii ustit.”

RkJQdWJsaXNoZXIy NDI2ODk=