32 / 60
32
Sámis
15/2014
Harald Gaski
galdagain eahpitkeahttá leamaš guldaleaddjiide čilget
ahte sápmelaččain maiddá lea kultuvra. Larsen ii mokti-
ge dovddat geat su guldaleaddjit leat, muhto go orru so-
ahtejagiid áiggi doallan logaldaga, de lea miellagiddevaš
spekuleret Larsena duogášjurdaga hárrái logaldagain;
soaitá leat dalá eiseválddiide čilgemin ahte sápmelaččat
eai leat primitiiva álbmot, vaikko vel ieš ribaha moat-
te sajes geavahit ”primitiiva”-doahpaga. Dan sáhttá vár-
ra navdit jogo fuomáškeahtesvuohtan ja báidnojuvvon-
vuohtan das maid ieš lei lohkan eará dutkiid čállosiin,
dahje eaktudáhtolaš čihkkon sámi ironiijan mainna
dáhttu čájehit man eahpevuoiggalaš dat doaba lea sáme-
kultuvrra hárrái. Lea maiddá miellagiddevaš registreret
man láhkai Larsen logaldalastis orru ákkastallamin dan
ovdii ahte sápmelaččat leat álgoálbmot iežaset guovl-
lus, álbmot mas leat hui guhkesáiggi ruohttasat davvin.
Su ákkastallan máŋggaláhkai lea ovdadiehtun dahje
ovdahas dan politihkalaš jurddašeapmái mii bohciidii
riikkaidgaskasaš álgoálbmotlihkadusas 1970-jagiin.
Maid
Anders Larsen
oaivvildii iežas áiggi sámi
kultuvrra ja dáidaga birra
Dán artihkkalis áiggun erenoamážit giehtadallat dan
oasi Anders Larsena logaldagas ”Samefolket er eldgam-
melt her i Norge” (Sámeálbmot leamaš don-doložis
Norggas) mii lea sámi dáidaga birra. Logaldat gávd-
no giehtačálusin Romssa musea vuorkkás. Lea eahpit-
keahttá Larsena iežas giehtačálus. Logaldat lea hábme-
juvvon dego artihkal, muhto lea oalle vissásit dollo
juvvon njálmmálaččat. Larsen čujuha moatte sajes
njálmmálaš dovdomearkkaide, dego ”Dál go áiggun
didjiide sárdnut...” ja ”Nugo gullabehtet..” Goas dat lea
čállon ja gos dat lea dollojuvvon ii iđe teavsttas, muhto
áiggi hárrái namaha ovtta sajes 1942. Logaldat almmu-
huvvui vuosttas geardde girjjis
”Mearrasámiid birra” ja
eará čállosat
, man moai Ivar Bjørklundain letne doaim
mahan. Dát teaksta gis lea heivehuvvon oasáš mu ar-
tihkkalis Anders Larsena ja su áiggi birra.
Logaldat lea máŋgga dáfus hui ođđaáigásaš seammás go
dat dohkkeha dan kultur-doahpaga ja meroštallama mii
dáža servodagas lei dan áiggi, vaikko Larsena oaivil lo-