Sámen 2

Sámen 2/2017      59 "MÁNNÁ DÁRBAJ DIEHTET GUT SÅN LE, MAKKÁR FUOLKKÁJ SÅN GULLU JA GÅSSTÅSÅN LE" Nåv mij ájádalájma, mij Oarjjevuona sáme gå álgij­ ma måk ietjama gádjot. Dat vuodna vierttij gájoduv­ vat årrombájkken dajna gå mijá ruohtsa mannin nåv tjiegŋalijt. Mij lijma nåv garrasijt tjanádum dåhku. Mån világa mujtáv ietjama ádjáv gut tjanáj mijá mán­ návájmojt ietjama iednegiellaj ja sáme viessomvuohkaj man birra sån lij nåv smidá giehttot. Gå áddjá subtsastij, de mij máná vargga vuojnijma idjadålåv vuovden dåppen váren. Ja mij vargga dåbdåjma gåk dat dållå lieggij, nåv gå muv ieddne agev javlaj: "Dållå le sámátja hægga". Mån ánj vilá mujtáv ietjam áhtjev gut hivástahtij muv måttijn bágujn gå mån 14-jagák galggiv skåvllåj vuolgget ja du­ doddij: "Ij goassak sáme násjåvnåv skámáduhttet!" Moattes mijás Oarjjevuona ja Divtasvuona sámijs bå­ dijma sisi duola degu suohkanstivrraj, åvddånahttemij ja duon dán ietjá rádijda ja nammadusájda. Gå nágina mijás lidjin juojddá hållam, de suohttasa diehti hiejtij­ ma náv: "Ja ietján le muv oajvvel juhte Oarjjevuod- na bierri viehkeduvvat åvddån" ja duoddijma dát dáh­ pe le luojkadum dålusj værálda romerij senáhtas gånnå muhtem senator agev hiejtij ietjas hålájt náv: "Ja ietján le muv oajvvel juhte Kartago bierri smålliduvvat". Imáj le galla gåktu juokkir suohtas bágo máhttin buoredit il­ mev tjåhkanimen gå juokkir gássjelis ássje galgaj aktan rájdaduvvat. Degu dalloj gå nágin måskek lij tjállám suohkanstivr­ raj ja vájnnodam nágin rudájt vaj oadtju dagádum "mo­ lo" vaj báro e smålli vantsav gå le biegga. Akta ájras Mås­ kes javlaj de náv: "Sidáv juojdda javllat vaj ehpit ållu boasstot dádjada" ja duoddij: "Ij gåjt dal aktak Måsken oajvvelda dahkat nágin molo, valla dåssju biedjat nágin giergev baddjálakkoj". Suohkanoajvve måjudaláj gå gå guláj majt suv belludagguojmme hålaj, ja de sån evtu­ dudij juollodit ruhtalågov dan ássjáj man namma "ná­ gin giergev baddjálakkoj." Ájrrasa luottanin tjajmmat ja dåhkkidin evtudusáv avtajienalattjat. Gå mån 32-jagák, sjaddiv mån ájras Vuona Sámeráden gånnå mån lidjiv 5 gávda gitta jage 1984 rádjáj ja nåv­ ti tjoahkkáj 20 jage. Nammadav majt ávijssa Ságat tjálij 18. biejve ådåjakmánon 2013: Tjåhkkåhiv ietjam kontåvrån Måsken ja ájádal­ liv gåktus tjoavddet dajt gássjelisvuodajtma måk lidjin sámij gássjelisvuoda. Guovte dásen, bájkká­ sattjat Oarjjevuonan mij lij julevsáme guovdásj­ bájkke ja nuppádis åvvå Vuona rijkan. Dajna gå mån lidjiv siegen álgo rájes Vuona sámeráden gån­ nå sámeássje giehtaduvvin. Giehtov ietjam bargo birra dajna gå mån 37-jagák lid­ jiv lågådallam jagen 1969 dan ássje birra majt gåhttjuv konsultátiv stáhtaráde sámé ássjij hárráj. Oase dat lågå­ dallamis le Sámeriektájuohkusis tjáledum bielijn 480- 484 árvvalusán NOU 1984: 18. Mujna lij guovtebelak ávkke gå galggiv oadtjot åvddån gåktus aktidit sámeássjijt bihko háldádusán. Ja nuppá­ dis gåktus åttjudit juokkir orgánåv mij bihko åvdet sá­ Elin Rimpi Urheim, Kjell Borgen, Mikal Urheim ja Ole K. Sara.