Sámis 32

32 Sámis 32/2020 okta mu favorihtta sáme koreografain dajai munnje oktii, “Sire, it don darbbaš áddet dan, don galggat dovdat dan”. Mun gal dávjá dovddan ollu, in ge bala dan nu gohčoduvvon katarsisas maid lávdedáidda dávjá buktá, measta jo ozan dan. Muhto dás ii lean katarsis, ledje ollu láhttemat, muhto in dieđe maid čájálmas hálidii ovdanbuktit. Ii fal dan dihtii ahte álo ferte leat konklušuvdna, dieđusge ii, muhto váillahin ahte das lei goit hypotesa dahje álgu. KÁNSKE LEA ÁLKKIT áddet jus dovdá luođi? Jus diehtá mat luođit gullet geasa, sáhttá ahte dalle livččen dov­ dat daid muitalusaid mat gullet dasa, dovdat daid et­ niid ja sin ulloliinniid. Ja sáhttá dieđusge ahte olles bihttá lei ráhkaduvvon aibbas eará geahččiid várás go mun. Muhto ii orron nu. Mun jáhkan iežan leat viehka čeahppi áddet dan maid in ádde, erenoamážit lávde­ dáidagis ja dálá dánssas, muhto kánske in luođis, in ge várra duojis? Mun bohten rabas mielain, nu mo alo geahččalan, muhto dat giddanii go in ádden, ja ii ge rahpasan munnje. Muhto doaivumis rahpasii earáide. DAT MII BAICCA rabai mu miela lei Timimie Märaka … in oppa dieđe ge maid gohčodit dan? Performance? Lávdedáidda, slam poesiija, muitalus. Biejvvelådde lei goittotge namma. Oktasaš buot dán golmma bihtás lea ahte daid lea hui váttis čilget – danin mun dieđusge bidjen alccen veadjemeahttun hástalussan čállit buot golmma birra seammá čállosis. Timimie Märak lea okto lávddi alde, dahje, sus lea okta musih­ kár fárus, gii čuojaha piano, ja dánsejeaddji gii ain fitná dánsumin metaforalaš gova mo beaivveloddi riegáda. Beaivveloddi dás lea metafora mo Timimie iská riegádit “albma” sápmelažžan. Gádden álggus ahte lei duohta muitalus, goittotge muhtun muddui, muhto de bohte dakkár smávva sci-fi-elemeanttat mat rievdadedje giellakurssa makkár nu lágan dihtor­ speallun. Ii ge fal álkkes kabála, muhto diekkár gos lea váddáset ja váddáset boss :at maid badjel ferte vuoitit, ja erohus dás lea dieđusge ahte ii Timimie ieš šatta dihtorspeallun, de ii leat dego Super Mario gii fidnesta eanet fámuid go bere veadjá dan ovtta vuostálasti vel heaibut eret. JUS DOVDÁ TIMIMIE sátnedáiddáriin, ja leamaš lihku beassat oaidnit su ovdanbuktimin iežas slam-poesiija, de diehtá man čeahppi son lea. Jus it leat oaidnán, de berret dan dahkat, go dát lea poesiija, julevsápmelaš, queer feminista anti-rasista aktivista. It dárbbaš beroš­ tit ovttage dieid áššiin guldalan dihtii su, muhto ale divtte daid baldit du eret. ge Mun jáhkan dat mii lea das vuođđun, mii dahká ahte son guoddá buot dieid identitehtaid lea ahte son lea nu váimmolaš olmmoš. Ja várra maid dat ahte son berošta dakkár áššiin mas Etniid ulloliinnit