Sámis 31

Sámis 31/2020 3 SÁMIS Nr. 31 Geassemánnu 2020 I SSN 0809-7410 Sámi čálakultuvrralaš áigečála, man ČálliidLágádus almmuha Sámi fágagirjjálaš čálliid- ja jorgaleaddjiid- searvvi (SFS) ovddas. Dán nummira doaimmahus Harald Gaski John T. Solbakk Ruhtadeaddjit Norgga Sámediggi, ČálliidLágádus ja SFS. Sámis artihkkaliid ja govaid ii oaččo almmuheaddji, čálli dahje govvi­ deaddji lobi haga almmuhit. Gráfalaš bargu Studio Borga, Ohcejohka/Utsjoki Olggošgovva Frank M. Ingilæ Deaddilan Waasa Graphics Oy, Vaasa Sámis lea nuvttá. Dan sáhttá maiddá diŋgot almmuheaddji neahttagirjegávppi bokte. www.lagadus.org Sámis artihkkaliid sáhttá maiddái lohkat dás www.samifaga.org Dearvuođat doaimmahusas Sámis -áigečála čuovvu Sámieatnama guokte dehálemos áigodaga – geasi ja skápma. Go beaivvit guhkkot birranbeaivve čuovggasin, de ilbmá magasiidna, ja go fas skábmaidja gokčá buot guoikkaid, gorvviid ja goatniliid, de Sámis- bláđđi lea mielde beaivváža bajásdánsumis, dego muhtun Kirstte Paltto divt- tas daddjo. Maiddá sámi myhtaid Beaivvi nieida lei poehtalaš ja dievva doaiva- giin sámi álbmoga beales, go vel jápminseaŋggas anii ovdamorraša dan unna álbmogažžii man ráhkistii. Son bivddii áhčistis Beaivvis, ahte “Iđit boahtá, iigo dáidde?” Moai ean áiggo aitto nu stuorra sániid váldit atnui Sámis-magasiinna hárrái, muhto áiggi mearkkat orro čujuheamen dasa ahte áigečála livččii bisánan 30 nummira duohkái. Mokta lei šlunddihan go Sámedikki doarjja ii goassige lasi- huvvon, eavttut ja gáibádusat dušše nannejuvvojedje sin beales. Muhto ii han gula sápmelačča lundui vuollánit nu álkket, ja go vel Sámi fágagirjjálaš foanda dáhttu doarjut Sámis bláđi almmuheami, de mii ain joatkit njealjelogát num- mira guvlui. Ja joatkit maid bissut vuosttažettiin fágagirjjálaš áigečálan. Dán nummiris ohpihii dievva iešguđetlágan fáttát; iešmearrideami rahča­ mušaid vihkkedallamis, rikkis Deanunjálmmi eallivuođa bokte, gitta sáme- giela váikkuhussii eará gielaide máilmmes. Mii viggat duođas váldit otná- beaivve hásttuheami árvvoštallat áššiid álgoálbmotdutkama vuoiŋŋa mielde, mii sápmelaččaid guovdu dáidá mearkkašit dan ahte vuolggasadji lea min iežamet árvvut ja molssaeavttut. Muhto ii dušše dan, go mii maiddá dárbbašit bisánit ja árvvoštallat iežamet láhttenvugiid siskkáldasat. Dát fáttát maiddá guoskkahuvvojit dán nummiris, mii galggašii bistit gitta dassá go beaivváš fas luoitáda ja jávká Davvi-Sámis muhtun áigái, gitta dassá go mii ovttas dan fas dánsut ihtit ođđasis. Buorre luossa- ja muorjerikkis geasi vel sávve! John T. Solbakk Harald Gaski