Sámis 29

20 Sámis 29/2019 sámiid boahttevaš, stuorra bargu lihkostuvvá. Sin čearddalaš dovdu lei nu albma ja eakti, nu fiinnis ja vuoimmálaš. Ja dát sánit: “Ædne vaimo vardda..” leat nu spiiden mu sillui ahte in oaččo spiidenmearkka eret ovdal go sápmelaččat leat ollašuhttán gáibádusaideaset.” De ii lean imaš ahte čoahkkimis bohciidii sámiid čearddalaš moriidus. Čoahkkin válljii sáttagotti mii galggai vuolgit Norgga oaivegávpogii “sárdnut sámi áššiid” ráđđehussii. Ear- ret eará galggai sáttagoddi gáibidit sierra sámi áirasiid Norgga Stuorradiggái. Sáttagotti miellahtut ledje: Nils Pavelsen, Deatnu; Klemet P. Solbakken, Porsáŋgu; Jo- sef Isaksen, Kárášjohka; John Haug, Davvi-Romsa ja Elsa Laula Renberg, Nordlánda. Mis eai leat dieđut dan birra ahte šattai go sáttagoddi fitnat oaivegávpogis “sárdnut sámi áššiid”. 1920-logus lei dáruiduhttinpolitihkka garran ja čájehii ahte lei váttis doallat heakkas Norgga beale sámiid servviid, mat oanehis áiggis heite doaibmamis. Nu geavai maiddái Sámi Sentralráđđái dahje –searvái, mii vuođđuduvvui 1919 ja lei virggálaččat Norgga beale vuosttas sámi riikkaorganisašuvdna. Oanehis doaib- maáiggistis searvvi njunnošat datte nagadedje lágidit máŋga “riikkačoahkkima”, álggahit Samealbmug-áviis- sa ja organiseret sámelisttu jagi 1921 stuorradiggevál- dii.