Sámis 27-28

56 Sámis 27–28/2018 Eksklusiivvalašsajisgoseanáškalaallitgirječállitčállekal­ laallitgilli kalaallait publikummii, de lea kalaallitgirj­ jálašvuohta rievdamin dan guvlui, maid jáhpánlaš- amerihkálaš litteráta Naoki Sakai gohčoda ”hetero­ lingualaddress”: ahte čálát transnašuvnnalaččat, mas leat iešguđetge lágan gielalaš searvvit, maid lohkkiid áiggošedje olahit. Dušše moadde girječálli čállet duš­ še kalallitlohkiide. Dán áigge lea maid dáhpin, ahte girječállit ieža jorga­ lit dahje ođđasit diktejit iežaset čállosiid. Dál leat guok­ te kalaallitlágádusa mat almmuhit teavsttaid, muhto eai leat kalallitgielalaš lágádushoavddat eai ge profešunealla árvvoštallit. 2008 ásahii Jessie Kleemann oktasašbarggu dáns­ ka girječálliskuvllain, gos sii, inspirerejuvvon ođđa áiggi beroštumiin postkoloniála fáttáin, háliidedje bidjat fo­ kusa Kalaallit Nunatii. Boađusin lei ahte Kalaallit Nu­ natas muittuhii dát, sin váilevaš girječálliskuvlla. 2012 álggahedje moadde kulturásahusa ja Milik Pub- lishing lágádus oktasašbarggu dainna ulbmilin ahte álmmuhit noveallagilvvohallama nuoraid várás maid gohčodedje Allatta! (Čállot!). Ođasin lei ahte bovde­ jedje buot buoremus mánusiid girječállid intensiivva bargobádjái, man jođiheigga Jessie Kleemann ja dáns­ ka girječálli Mette Moestrup, gii maid lei leamaš miel­ de lágideamen dánska girječálliskuvlla kalaallit prošeavttaid. Ráhkkanahttán noveallat almmuhuvvo­ jedje 2013 ántologiijas mas lei namma Inuusuttut– nunatsinninunarsuarmilu(2013; Nuorra Kalaallit Nu­ natas – nuorra máilmmis, 2013). Ovtta novealla čálli lei Niviaq Korneliussen. Sutnje šattai dát gilvu, álgun iežas almmustemiide. Dán lágan girječállái sáhtášii joatkkan leat mannat dánska lágádussii, gos leat buoret vejolašvuođat ovdánahttit iežat girječállin. Sáhtašii veardádallat mo dát goazahahttášii kalaallit girjjálašvuođa. Seammás sáhttá báikkálaš ja erenomáš­ vuohta leahkit stuorra kapitálan globála máilmmis. Dat fuomášupmi gávdno sihke Kalaallit Nunaatas ja Dán­ márkkus. Transnašunála ovddideames leat stuorra hás­ talusat, muhto leat seammás stuorra vejolašvuođat maiddái kalaallitgirjjálašvuođas. ”Ha det i kroppen. Sprog, køn og tilhørsforhold i ny grønlansk litteratur” Kirsten Thisted lea lektor Institut for Tværkulturelle og Regionale Studier, Københámmana universitehtas. Jorgaleaddji: Jorunn Eikjok. Artihkal lea oaniduvvon.