Sámis 27-28

Sámis 27–28/2018 55 (2014) muitala golmma oappáža bajásšaddamis dav­ vi kalaallitgávpogis, mii ruovtturáđđehusa maŋŋá ii šat gávdno. Danin go buot báikki namat rievddaduv­ vojedje kalallitlaš namman. Godhavn lea kalallit­ gillii Qeqertarsuaq . Mondrupas lea maid fokus gie­ laid rollii, mat doibmet olgguštanlahkai iešguđetge joavkkuid hárrái kálaállit servodagas. Son bidjá si­ va seamma sadjái go Hardenbergja Inuk: skuvlavuogá­ dahkii mii sirrii duhkoraddanskihpáriid ”kalaallit” ja ”dánska”luohkáide. Ja dan láhkai doalahii kolonialist­ talaš sirrema kalaallit ja dánska gaskkas. Sáhtašii jearrat nu mo Pia Arke rohkki dagai, ahte eai go dákkár girje­ čállit maid gulašedje kalaallitkanunai, danin go čállet dakkár fáttás, mii duođaid lea oassin ođđaáigásaš Ka­ laallit Nunaatahistorjjás. Našuvdna ja globaliseren Kalaallit našuvdna lea ain hábmema vuolde, muhto seammás nu vuogáiduvvan, ahte sáhttá dan áddet de­ go ásahuvvon – mii maid addá liibba neavvut ja mo­ aitit dan. Nuorra almmái dieđiheapmi, gii moaitá našuvnna NiviaqKorneliussena girjjis HOMO Sa­ pienne, sáhttá dán láhkai ovdanbuktit oaivviliidis, go našuvdna lea nanus. Románas, nuorat ellet áddejumiin ja govahallet kalaallit gaskavuođa, gos Dánmárku lea báiki, gosa sáhtát báhtarit ja eallit eksiillas. Ahte leat eaŋgalas lávlunteavsttat ii ge kalaallitgirjjálašvuohta, mat leat eanaš sitáhtaid gáldus ja diehtogáldus, das mo romána kárakterat gulahallet, ii rievdat dán duohta­ vuođa. Govvideaddji: Allard Willemse