Sámen 2

Sámen 2/2017      5 Dát Sámen-almodus la guddnen sidjij gudi álgadin sáme organisierimav. Sij lidjin ålos, vuosstemanno berustahtek – sij gudi lidjin Sámeednama máttos gut sávret vierrofámo sehkanimev ja vájkkudusájt vuosstá­ lasstin. Sij gudi vieledin dav majt Isak Saba mujttá- dahtij sáme álmmugav gå iesj oahpástuváj oarjjelij­ sáme Anders Fjellnera epos-divtaj, juhte ep goassak galga vajálduhttet árvon adnet ja bisodit gållegielama. Sáme li agev diehtám mijá vijsesvuohta ja álmmuk- máhtudahka la gielan vuorkuduvvam. Danen la sámij- da læhkám gitta udnátja bæjvváj huj ájnas bisodit ja várjjalit gielav. Giella-ássje la juo álgo rájes vuoroduvvam sáme raht- jamusá hárráj. Moaddi lav imájdallam manen gielan la sierralágásj sadje sáme rahtjamusán. Boahtá dassta gå giella la iesjdåbdov nannim, årrum la viehkken dádja- dittjat, jiermatjit ja jaskadittjat garra mastadimev ájgij tjadá. Giella l mijá sámevuodav bisodam. Gånnå ietjá iemeálmmugijn le læhkám dánssa ja rituála, la giela læhkám árvvon sámijda. Ja juojgga, mij aj la giella. Dan diehti la sierraláhkáj suohtas Sámen-ájggetjála dåjmadussaj gå bessap almodit mijá ávvoalmodusáv divna gålmå sámegiellaj ma vilá håladuvvi vuonabie- len, namálattjat oarjjelij-, julev-, ja nuorttasámegiellaj. Ja mijá ieneplåhkosebrudagá rádnaj diehti dáv avtav almodusáv aj dárogiellaj almodip. Guovvamánno 6. biejve 2017 ávvudallap tjuohte jage mujtov vuostasj sáme rijkkatjåhkanimes Vuo- na bielen. Sámen-bláde sihtá gæhttjat ja mujtustal- lat ájggegávdavsáme lihtudisá álgon mij tjoahkkij sámijtakta sierra álmmugin. Jagen 1917 lij sámij gas- kan åvdemusát sáhka Vuonarijkan ja muhtem mær- ráj aj Svieriga bielen, valla mij ájggop sæmmi båttå aj tjalmostit sihke Suoma ja Ruossja bielev. Mij soajttá la sierralágásj tjåhkanimijn le gå sáme rádna, udnásj iemeálmmukgiellaj gåhtjoduvvam allies – lihtudam aktisasjbargge – aktan ásadin tjåhkanimijt ja jåhtuj biedjin dallusj sáme siebrijt. Sámij hukse lidjin álu dutke gudi ietjá aktijvuodajn åjvutjav oadtjun sáme álmmuga gáhtoma gáktuj, valla imálasj siváj diehti, sij huoman sjaddin sámeálmmuga politihkalasj aktidime álgadiddjen. Ittjij dat majdik dagá. Navti la vilá uddni dille moadda iemeálmmukguovlojn gånnå mijá vielja ja oappá organisierim la buorre rádnaj rahtjama duo- gen. Sjaddus de mijá ávvoalmodus aj guddnedittjat buorre aktisasjbarggoguojmijt. Valla åvdemusát ávvu- dallap sijáv gudi álgadin, tjielggijin ja rahtjin, sijáv gudi tjuottjodin sámijn li rievtesvuoda, ja miján li riektá dajt gájbbedit avta gånnåk, avta gånnåk, danen gå mij lip Biejve bárne gierragijs – gullap berrahij mij galggá væráldij subtsastit ulmusj ja luonndo aktan gulluji, vie- ledusájn diedojn juhte sáme li Biejve máná, ja biejves iehtsedum! John T. Solbakk ja Harald Gaski Varrudagá dåjmadusás